Browsing by Author "Ingrid Semaan"

Now showing 1 - 1 of 1
  • Thumbnail Image
    Item
    Some Recent Literary Excursions into Armenian History
    (1994) Ingrid Semaan
    Վաղուց է որ հայն ու անոր պատմութիւնը նիւթ են ծառայած արեւմտեան կարգ մը գրողներու ստեղծագործութիւններուն, որոնք, սակայն, մի՛շտ չէ որ հասած են սեղանին ոչ թէ պարզ հայ ընթերցողին՝ այլ նոյնիսկ հայ գրականագէտին: Ներկայ յօդուածով Դոկտ. Սըմաան ա՛յս է որ կը կատարէ, եւ հայուն կը ներկայացնէ արեւմտեան գրականութենէն տասնեակ մը վէպեր, որոնց մէկ մասը գրուած է գերմաներէնով, իսկ մնացեալը՝ նախ այլ լեզուով եւ ապա թարգմանուած՝ գերմաներէնի: Յօդուածագիրը բոլորին ալ կը մատչի իր մայրենի լեզուին՝ գերմաներէնի միջոցով: Ինչ որ կը կատարուի հոս սակայն՝ գրականագիտական մէկ դրսեւորումը չէ տուեալ գործերուն՝ այլ լոկ մէկ ներկայացումն անոնց: Անշուշտ հետաքրքրական պիտի ըլլար աւելի խորունկ վերաբերում մը ունենալ այս վէպերուն հանդէպ, քանի որ անոնք յաճախ կ'ենթադրուին գրուած ըլլալ գոհացում տալու հետաքրքրութեանն ու ընթերցասիրութեանը արեւմտեան ընթերցողին, ահա թե ինչո՞ւ համար յաճախ այն գրողներուն երեւակայութիւնն է որ "կը ստեղծէ" դէպքերը, միջավայրը, տիպարները, որոնք միշտ չէ որ կը թուին ըլլալ հայկական: Դոկտ. Սըմաան հրապարակ կը քաշէ ամերիկացի Կիլիըն Պրետշոյի Արջապահին Աղջիկը (թրգմ.՝ 1990-ին) վէպը, որուն նիւթ կը ծառայեն բիւզանդական գահի հայազգի թագուհի Թէոտորան եւ անոր մօրեղբայրը՝ Ներսէս Պատրիկը, քիւրտ գրող Եասէր Քեմալի Աղրը Լերան (Արարատի) Առասպելըն (թրգմ.՝ 1981-ին), Գերման Հորսթ Քանէցի Flucht! - Kurst Ararat (1960 եւ 1990), անգլիացի Ճիւլիըն Պարճէսի Աշխարհի Պատմութիւնը Տասնուկէս Գլուխի Մէջը (թրգմ.՝ 1990-ին), եւ գերման Փեթեր Սթեֆան Եունքի Թիկորը (1991)՝ բոլո՛րն ալ նուաճուած Արարատ լերան նուաճումին, ապա՝ ամերիկացի Ծոն Մետոքս Րապըրցի Էս. Փի. Քիու. Ար-ը (Սենաթուս փոփուլուսքուէ ռոմանուս =Ծերակոյտը եւ Հռովմի ժողովուրդը, կը նշանակէ փոքր շահ, բայց արագ եկամուտ) (թրգմ.՝ 1952-ին)՝ Տիգրան Մեծի կայսրութեան եւ անոր անկումին մասին, իրլանտացի Ռապըրթ Ծիի երկու հատորները՝ Սարակինոսը՝ Անհաւատին Եկիրըն եւ Սարակինոսը՝ Սրբազան Պատերազմըն (թրգմ.` 1993-ին)՝ Կիլիկիոյ Հեթումեան իշխանին մասին, անգլիացի Տորոթի Տըննէթի Նիքոլայի Տոհմը Կտրիճներու Մրցանքըն (թրգմ.՝ 1992-ին)՝ Կիլիկեան Թագաւորութեան անկումին մասին, սպանացի Խուան Փերուչոյի libre de Cavalleries (թրգմ.՝ 1991-ին)՝ Կիլիկեան Թագաւորութեան անկումէն ետք Լուսինեաններու կեանքին եւ արկածալից վերիվայրումներուն մասին, եւ Էտկար Հիլսենրաթի Das Maichen vom Letzten Gedanken (1989)՝ հայկական տասնհինգի եւ անոր հերոսացումներուն մասին: Ամփոփ՝ այլ հետաքրքրական աշխատանք մըն է ներկայացուածը եւ գուցէ առաջին ալ փորձը, որ կը միտի հայ ընթերցողին բերել աշխարհ մը իրեն անծանօթ իրականութիւններու, դատումներու, մատչումներու եւ եզրակացութիւններու: